Als stress door je buik giert
Deze blog werd op 16 oktober 2018 gepubliceerd op H|Nieuws, een site van De Haagse Hogeschool
Burn-out. Opgebrand. Het vlammetje om te (willen) leven vindt geen brandstof meer en lijkt verdwenen. Alle willen valt weg. Gelatenheid komt ervoor in de plaats. Ik ben ervaringsdeskundige en velen met mij. Kan dat nou echt niet anders?
Ik weet hoe het voelt en bij mij viel het mee. Ik heb heel even in de afgrond gekeken en de randen ervan verkend. Ik zat maar 9 maanden thuis. Bij de NOS en elders las ik het afgelopen jaar meerdere keren dat studenten van nu veel langer aan de rand van die afgrond staan of over het randje kukelen. En tegenwoordig schijnt het zelfs voor te komen dat een 9-jarig meisje na haar burn-out verzucht dat ze “… niet at, niet sliep en dat school [haar] echt te veel werd”. Dat moet toch anders kunnen?
Dat moet niet alleen anders. Het kan ook. Maar het gaat niet vanzelf. Vaak gaat het met vallen en opstaan en het lukt niet alleen. Ik had het over deze blog met mijn dochter. Ze zal net als andere studenten niet snel toegeven dat de stress haar af en toe naar de keel grijpt. Ze vertelde dat stress voor haar onbeheersbaar wordt als onzekerheid toeneemt. Elke keer zijn de regels anders en over de veranderingen wordt in een taal gecommuniceerd die zij niet begrijpt en vaak ziet ze de berichten over het hoofd. Soms kan ik er op De Haagse als docent ook geen touw aan vast knopen; aan de regels die telkens weer anders zijn.
Maar geredeneerd vanuit de “Circles of Influence” van Stephen R. Covey (één van The Seven Habits of Highly Effective People) bevindt De Haagse zich zelfs voor mij als docent soms in de buitenste cirkel; in de cirkel waarop ik geen invloed heb. En wat bevindt zich in de binnenste cirkel? Juist: dat is je eigen gedrag. Je hebt mazzel als de buitenste cirkel bijdraagt aan herstel van een burn-out, maar je eigen gedrag is leidend voor wat je doet en laat; hoe zwaar dat soms ook voelt. Als ik nee zeg, voel ik me schuldig is de titel van een boek van Manuel J. Smith. Toch helpt het wel, als je nee leert zeggen.
Maar als je echt grip op je leven wilt, dan is nee zeggen niet voldoende. Daar begint het mee, dat wel. Maar mijn echte redding ontleen ik aan wat ik in de loop van de jaren Brain Dump ben gaan noemen. Voordat ik aan een taak begin, neem ik de tijd om op te schrijven wat me nu al uit m’n concentratie haalt en me afleidt van waar ik mee bezig wil zijn. Dan zit het niet meer in m’n hoofd, maar staat het op papier en kan ik met een schoon hoofd beginnen aan mijn taak.
Dat doe ik altijd een tijdje trouw, totdat het versloft. Daardoor liep de stress de afgelopen dagen opnieuw onbeheersbaar op. Het was mijn vrouw die me er weer aan moest herinneren: omdat ik niet meer overzie wat ik allemaal wil, ontwikkelt zich binnenin mij een stille wanhoop. Zorg dat je ook iemand in je buurt hebt die je daaraan herinnert: dat je een systeem gekozen had om het van je af te schrijven; zodat het niet meer klontert in je hoofd.
Als je daar ook mee worstelt, kan ik je aanraden om eens te beginnen met hoofdstuk 2 – ‘Controle over je leven’ – in het boek Getting Things Done van David Allen.
Vorig bericht
Volgend bericht