Anna Enquist – De kwetsuur

Anna Enquist, De kwetsuur

Anna Enquist heeft twee fantastische boeken geschreven: Het meesterstuk en De thuiskomst. Ook haar nieuwste boek belooft veel te bieden (in Contrapunt ben ik net begonnen) en Het geheim en De ijsdragers mogen er ook best zijn. Maar na Het kwetsuur zal ik niet snel een nieuwe verhalenbundel ter hand nemen van Anna Enquist. Misschien heb ik voorlopig m’n buik toch wel vol van verhalen… De romans (ook bijvoorbeeld van Cees Nooteboom) blijken toch sterker dan de verhalen die dezelfde schrijvers schrijven. Heeft iemand dat wel eens andersom gezien?

In het verhaal ‘Een haven’ (het laatste verhaal) lijkt het nog heel even wat te worden, want daar blijken verschillende verhalen uit deze bundel ineens samen te komen. Maar meer dan een trucje (je noemt wat namen uit eerdere verhalen en je vertelt een korte anekdote die een lezer moet herkennen) blijkt het niet te zijn. Opnieuw betreft het hier een op zich staand verhaal waarin in dit geval wat psychologische prietpraat aan de orde komt.

Alleen ‘De oversteek’ (het eerste verhaal) zal ik niet snel vergeten. Vader en twee zoons raken op elkaar aangewezen op een ijsschots. Dit is een spannend verhaal, maar het maakt ook al heel snel zichtbaar dat mensen elkaar onverschillig kunnen worden (of al zijn; de grens is zoals in het echte leven nogal vaag). Je kent misschien de verhalen uit het concentratiekamp (zoals bijvoorbeeld beschreven in Amor fati of Om een lepel soep van Abel J. Herzberg of in Onbepaald door het lot van Imre Kertesz (prachtig en ingetogen verfilmd als Fateless), maar de voorbeelden zijn legio). De dood in Turkije of Apeldoorn heeft een enorme impact; zeker voor directe nabestaanden. Maar als je zelf in levensgevaar verkeert… Dan lijk je door steeds minder te worden geraakt; als je de verhalen tenminste moet geloven. En ja, ik geloof die verhalen wel, omdat ik me er wat bij voor kan stellen.

‘Honger’ moet ik nog eens voorlezen aan mijn dochter, als ze wat ouder is en het misschien begint te begrijpen… Het is nu nog te rauw; nog niet fijn geslepen genoeg; misschien ook nog niet herkenbaar. Door blinde verliefdheid stel je jezelf blijkbaar te open en te kwetsbaar op. En mensen maken daar misbruik van; met liefde, maar dan anders.

‘Daer een Seigneur zijn handen wast’ eindigt als verhaal wat onbevredigend, maar de plot is sterk opgebouwd. Ach, bekende Nederlanders blijken ook maar gewone mensen te zijn met hun eigen neurotische trekjes en verleden.

In het titelverhaal van deze bundel behandelt Anna Enquist dezelfde thematiek als Vonne van der Meer in Zondagavond. De relatie tussen moeder en zoon zou misschien beklemmend moeten werken, maar net als in Zondagavond is dit thema te ondiep uitgewerkt. En zeker de ‘ontknoping’ is wel erg vlak. Zou het mijn mening over het verhaal misschien beinvloeden dat ik niets van voetbal begrijp?

‘Ontkoppeld koken’ tenslotte is erg herkenbaar, want alledaags (hoewel ik met de ontknoping van het verhaal gelukkig geen ervaring heb). De boekhouder van een instelling in de geestelijke gezondheidszorg probeert grip te krijgen op de cijfers, maar heeft niets met de core business van zijn werkgever; zijn vrouw en zoon des te meer. In eerste instantie snap je zijn wrevel niet, maar door de ontknoping van het verhaal snap je ineens waarom hij inhoudelijk niets met ‘zijn’ instelling van doen wil hebben. Overigens heb je ook in dit verhaal weer met zo’n typisch geval van uit de hand gelopen opvoeding van doen.

Buiten deze verhalen staan er een aantal verhalen in de bundel, waarvan ik de inhoud ondertussen alweer vergeten ben (zelfs als ik door de bundel heen en weer blader, leveren ze slechts een vage aha-erlebnis op). Op zichzelf zijn de verhalen niet slecht en best onderhoudend. Maar het totaal laat me met een onbevredigend gevoel achter. Had ik misschien wat beters met m’n tijd kunnen doen?

Trackbacks & pingbacks

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.