Karel J. van der Lelij •

André Téchiné – La Fille du RER

André Téchiné maakte met "La fille du RER" een prachtige en ingetogen film. De film bracht me opnieuw in aanraking met het mechanisme van de zondebok van René Girard. La fille du RER vertelt een onwaar verhaal dat kritiekloos wordt geloofd. Ook de voormalige jongens uit de Rooms Katholieke internaten worden geloofd (en waarschijnlijk hebben we er gelijk in om hen te geloven), maar wie controleert hun verhalen? In een rechtstaat wordt een aangeklaagde pas schuldig bevonden, als een rechter het "schuldig!" heeft uitgesproken. Geert Wilders c.s. negeren deze fundamentele kernwaarde van onze rechtstaat en zaaien angst voor de islam. In de geschiedenis is islamfobie vaak opgevolgd door antisemitisme. Hoe ver staan we daar in Nederland vandaag nog vanaf?

+ Lees meer

Lijden – Een kwestie van leiden of geleid worden

In verband met het XII-de lustrum van het dispuut Johannes Calvijn uitgaande van de C.S.F.R. in Delft verscheen een lustrumbundel met de titel 'De onrechtvaardige God'. Daarin schreef ik een artikel over de antwoorden die een individu kan geven, als onrechtvaardigheid en lijden hem treffen: "Lijden, een kwestie van leiden of geleid worden". Aan de hand van Ricoeur en Girard kwam ik aan het einde van mijn betoog tot de conclusie dat het vasthouden aan slachtofferschap geweld in stand houdt. In deze blog licht ik dat standpunt verder toe en plaats mezelf daarmee in de joodse en reformatorische traditie van het 'God spreekt en ik hoor'. Dat is het leidmotief van mijn leven.

+ Lees meer

Column – Over beïnvloeden gesproken

Een column over beïnvloeding - Door inzicht in invloed lukt het me aardig om de regie in eigen handen te houden. Maar soms heeft die beïnvloeding ook negatieve kanten, want waar ligt de grens tussen integere beïnvloeding en het halen van m'n eigen gelijk?

+ Lees meer

Wandeling – De mooiste erven van de Vijfheerenlanden

Afgelopen maandag liep ik een tocht van Leerdam via Schoonrewoerd en Hei- en Boeicop terug via de Middelkoop terug naar Leerdam, Ik las Harry Mulisch (De diamant), Henry Nouwen (De thuiskomst) en Willem Jan Otten (Onze lieve vrouwe van de schemering). Ik luisterde naar Neal Morse, Lea, The Violet Burning, Bluetree en Reilly. Ondanks de regen genoot ik ervan om er even uit te zijn en fysiek te voelen dat ik leefde. Ondanks het beton, de auto's, het anachronisme en de lelijke bouwsels die ik onderweg tegenkwam, waande ik me somtijds in een land dat zich honderd jaar geleden reeds ontwikkelde. Een aanrader dus; wel met mooi weer.

+ Lees meer

René Girard – De zondebok

Mombakkes van Do van Ranst bracht me - fietsend onderweg van werk naar thuis - op het zondebokmechanisme van René Girard. Vader, moeder en Frank van 15 houden met hun eigen verhalen over de mishandeling het geweld in stand. Vader creëert dat verhaal. Moeder trapt er in dit geval in en zelfs Frank legitimeert met zijn verhaal dat zijn vader hem mishandelt. Wat vertelt dat over jou en mij? Welk verhaal creëer ik om mijn zondebok onder controle te houden? Ik weet het niet, maar ik hoop hartgrondig dat iemand het lef heeft om het me te vertellen; en dat ik daarnaar luister.

+ Lees meer

Do van Ranst – Mombakkes

Jongen van 15 wordt mishandeld door zijn vader. Vreselijk... Het begint zo sluipend en Frank projecteert de schuld daarvan vervolgens zo vreselijk op zichzelf! Waar het boek in eerste instantie surrealistisch begint - misschien juist vanwege de sluipende mishandeling - komt Van Ranst je met dit boek steeds dichter op de huid. Afgezien van de vloeken - erg spijtig en ook onnodig! - is dit boek een absolute aanrader.

+ Lees meer

Lody van de Kamp – Alleen

Lody van de Kamp schreef met Alleen een stylistisch niet volmaakt verhaal, maar de kracht van het verhaal zelf doet je deze onvolkomenheden vergeten. Ik wist het al: lijden vernietigt levensvreugde. En ik dacht: dat valt te overwinnen door je slachtofferrol op te geven. Maar nee: mis. Zo gemakkelijk is het allemaal niet.

+ Lees meer

@xnff – XNoizz Flevo Festival 2010 – Een blikje terug

Xnoizz Flevo Festival 2010 in een paar woorden: herrie, ruimte, vrijheid, smaak, kwaliteit en vooral heel veel diepe vreugde en dito relatie met God, zon, strand en vriendschap; zoiets!

+ Lees meer

Elie Wiesel – De Golem

Het verhaal 'De Golem' van Elie Wiesel is een verhaal over lijden en verlossing dat eens niet vanuit het perspectief van de vervolgers, maar vanuit de lijdenden wordt verteld. De Golem komt stom, maar trouw op voor hen en daarmee werd een verhaal geschapen dat Elie Wiesel prachtig en authentiek hervertelt.

+ Lees meer