Geniaal verhaal van een verder futloze schrijver (Paulo Coelho)

Prachtig verhaal van futloze schrijver

Het heeft wel wat weg van A.F.Th. van der Heijden; die geniaal kan schrijven, maar bij tijden prullen produceert. Bij Paulo Coelho is dat overigens nog erger. Na ‘De alchemist‘ heb ik nog een paar keer geprobeerd boeken van hem te lezen en het was van erger tot vreselijk wat ik daardoor onder ogen kreeg. Zo las ik ‘De beschermengel‘, maar – als dat al zou kunnen – dat is nog groter prutserij dan het boek van James Redfield; of zoals ik het karakteriseerde: flinterdun geleuter dat voor filosofisch verhaal door moet gaan; niks dus; helemaal niks.

Maar in ‘De alchemist‘ laat Coelho zich van een heel andere kant zien. In dat boek leidt het flinterdunne geleuter – dat het soms ook is – niet af van het kernverhaal; dat geniaal is wat mij betreft. Ik ben zelfs bijna geneigd om te zeggen dat Jezus zelf het verhaal – als je de dunne tussenstukken eruit verwijdert – verteld zou kunnen hebben; als gelijkenis. Een herder in Spanje heeft een droom over een schat en luistert naar die droom, verkoopt zijn schapen en gaat op reis. Na de hindernissen onderweg bereikt hij midden in een woestijn de plek uit zijn droom en gaat aan het graven. Tijdens dat werk – midden in de nacht – wordt hij overvallen door rovers. En juist op die plek in gesprek met de rovers ontwikkelt zich de crux van het verhaal; die ik niet onthul, omdat je het boek anders wellicht ongelezen zou laten liggen; en dat zou zonde zijn; echt!

Het oerverhaal van Paulo Coelho

Coelho moet dit verhaal ergens in archieven hebben aangetroffen en het verhaal in zijn eigen stijl hebben herverteld. Misschien heeft hij het verhaal ook wel ergens gehoord, want ik ben ervan overtuigd dat dit verhaal eeuwen en eeuwen geleden al verteld moet zijn; waarschijnlijk in andere setting en zonder het rommelige verhaal over alchemie; dat afleidt van de kern als die kern niet zo krachtig zou zijn.

Ik kreeg het verhaal te horen in een preek van Harmen van Wijnen; jaren geleden. Een week later had ik het boek in huis en was het uit. In de kern heeft het wel wat weg van ‘Dromen, durven, doen‘. Dromen mag, is de boodschap van Ben Tiggelaar in dat boek. Maar dwaal niet te ver van jezelf en hou het klein. Begin op de plek waar je bent; dichtbij wie je bent. Denk vanuit je dromen, maar neem kleine stappen die impact op jou en je omgeving kunnen hebben. Zodat je dromen vanuit het heden worden bereikt; in plaats van vanuit de droom.

“De meeste dromen zijn bedrog”, zong Marco Borsato ooit en in de Alchemist is dat niet anders dan in de werkelijkheid. Als je toch wilt dat dromen werkelijkheid worden, geef ze dan een plek in je eigen kleine leven van hier en nu; en wonderen kunnen gebeuren; lees ik in de Bijbel; maar ook bij Tiggelaar en hier bij Paulo Coelho.

Wat mij betreft staat ‘De alchemist‘ net niet op 1 van de top-5 van boeken die ik na de Bijbel nog een keer zou willen lezen. Op nummer 1 staat wat mij betreft sinds kort ‘Mijn heldere afgrond‘ van Christian Wiman, maar op nummer 2 strijden ‘De donkere kamer van Damocles‘ van W.F. Hermans, ‘De ontdekking van de hemel‘ van Harry Mulisch en ‘Het schervengericht‘ van A.F.Th. van der Heijden om een gemeenschappelijke plek. Snel daarna komt dan toch echt dit boekje; een prachtig verhaal dat me heeft geraakt en veel heeft geleerd.