Het is heel normaal om vreemd te gaan?

Yvonne Kroonenberg, Trouw, Monogamie voor beginners

Mijn 200-ste blog gaat over een uitstapje; dat me slecht bevallen is. Ik las ‘Trouw’ van Yvonne Kroonenberg. ‘Trouw‘ lees ik over het algemeen graag en bijna dagelijks, maar deze ‘Trouw’ (be)viel wisselend. De inzichten van Kroonenberg zijn namelijk bij tijden bruikbaar, maar vaak ook zo D66; zo inconsequent.

Maar goed. Kroonenberg is er vanaf het begin duidelijk over: dat zij serieel monogaam is en na tweeënhalf jaar wel is uitgekeken op een man. Dat is ook logisch, zo betoogt ze, want zo is dat in de evolutie nu eenmaal in onze genen terecht gekomen. En eigenlijk vindt ze het wel prima zo. Zelf geeft ze ergens in het boek ook wel toe dat ze daarmee de monogamie voor beginners (de ondertitel van haar boek) nooit is ontstegen, maar het moet maar zo. Want al dat gedoe met vaste en duurzame relaties, de bijkomende jaloezie; dat is niet zo heel erg aan haar besteed. Durft ze dat niet aan? Het zou me niets verbazen dat, als Freud haar verhaal eens echt zou analyseren, zijn conclusie zou zijn dat sprake is van bindingsangst.

Eén keer in het hele boek dringt zich een mooi inzicht op: “Deze twee relaties houden al jarenlang stand. Dat komt doordat de partners elkaar zorgvuldig in hun waarde laten“. Maar verder is het allemaal nogal inconsequent wat Kroonenberg te berde brengt. Morele oordelen zijn uit den boze, zolang het over overspel en vreemdgaan gaat (snapte overigens niet helemaal waarom overspel en vreemdgaan in die volgorde lekkerder klonken, maar zie nu het woordje ervoor en het woordje erna en vindt het wel grappig zo). Maar zodra het over liegen gaat, gaat Kroonenburg ineens een stapje verder. Witteman en Gooijer hadden in hun TV-programma over overspel geadviseerd om “altijd [te] blijven ontkennen“. Kroonenberg is het daar niet mee eens: “Dat lijkt me geen goede raad. Liegen wordt doorgaans nog zwaarder aangerekend dan vreemdgaan“. Tot zover geen oordeel, maar dan (ineens en voor mij uit de hoge hoed na alle voorgaande onzinnige argumenten over overspel): “Bovendien ontneem je de ander de gelegenheid om op een waardige manier te antwoorden“. Ik zie het verschil niet tussen liegen en vreemdgaan (als het gaat om het effect dat het op de ander heeft). En toch: vreemdgaan (of serieel monogaam zijn) mag wel en liegen mag niet?

Maar dat zal een slip of the pen zijn, want verder lijkt Kroonenberg zich van elk moreel oordeel te onthouden. Lijkt. Want de telkens herhaalde vergelijking tussen dieren (beesten) en de mens gebruikt ze telkens opnieuw om te betogen dat vreemdgaan eigenlijk heel logisch is. Nee; niet in die eerste tweeënhalf jaar van de monogame relaties die Kroonenberg aan durft te gaan, maar daarna. Dan ben je op elkaar uitgekeken en de natuur heeft ons zo geschapen dat we daarna bijna als vanzelf gaan copuleren met elk mannetje of vrouwtje dat in ons blik- of gevoelsveld komt. Alsof dat geen morele uitspraak is: dat je jezelf niet hoeft te (of zelfs maar kunt) onthouden van de prikkels die jou uitdagen om anders te handelen dan je eigenlijk zou willen. De eerste kier schiet natuurlijk al in dat betoog als ze langs haar neus weg vaststelt dat liegen erger is dan vreemdgaan. Dat liegen is toch ook niet meer dan een reactie op een eerste prikkel om niet toe te hoeven geven dat ik een scharrel(tje) heb. Dat zou al m’n vastigheden met hypotheek, bed en bad die ik deel met m’n vrouw of vaste vriendin (zoals ik recent las in het nieuwste boekenweekgeschenk van Dimitri Verhulst las) onnodig ter discussie stellen.

Dat legt de inconsequentie van het betoog van Kroonenberg (en van al haar medestanders, wat zijn het er veel zeg – om Harrie Jekkers te parafraseren) meteen bloot. Want stel: ik zou de natuurlijke behoefte voelen om Kroonenberg om al haar onzin eens flink de waarheid te zeggen en in het vuur van mijn betoog zou ik haar een stoot verkopen die haar fataal zou worden… Dan heb ik toch gewoon naar mijn natuurlijke aandrang geluisterd? Niks mis mee toch? Diep in haar hart zou Kroonenberg (getuige haar zinswending over liegen) dan toch ook wel minimaal haar wenkbrouwen fronsen. Toch?

Als je in staat bent om door deze morele onzin heen te prikken heeft Kroonenberg een lees- en bruikbaar boek geschreven. Haar lessen over sexualiteit kunnen eye openers bieden die verklaren waarom sommige dingen gaan zoals ze gaan. Ze vertelt leuke verhalen en schrijft pakkend. Maar als tegengif tegen de morele onzin lees ik toch liever (samen met broeders en zusters uit m’n kerk) ‘Het huwelijk, Gods wijsheid over gevende liefde‘ van Tim Keller. Want zo gemakkelijk kom je er niet vanaf, Kroonenberg. Je hoeft niet toe te geven aan driften, zoals beesten doen. Je hoeft de ander niet te beschadigen om toch aan je trekken te kunnen komen. Sterker nog, zegt Jezus in Lucas 9: “24 Want ieder die zijn leven wil behouden, zal het verliezen; maar wie zijn leven verliest omwille van mij, zal het behouden“. Dat lijkt de omgekeerde wereld en dat is het ook. Dat heeft niets meer met moraal te maken. Het is een geheim dat je pas begrijpt als je het in je eigen huwelijk in praktijk brengt. Daar moet je jezelf voor opzij zetten, maar dan heb je ook wat; op de lange duur.

9 reacties to “Het is heel normaal om vreemd te gaan?

  • Ik kwam het toevallig tegen op internet en zag dat het over vreemd gaan ging. nou mijn eigen mening is waarom zou je in vredes naam vreemd gaan, lijkt me niet best voor je relatie en inderdaad wat heb je dan nog!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.